DUYURU 2021/174
ÜCRET GARANTİ FONU YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Ücret garanti fonu, sigortalıları hizmet akdine bağlı olarak çalıştıran işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası, iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacı ile oluşturulmuş bir fondur. (Tüm detaylar için https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/issizlik-sigortasi/ucret-garanti-fonu/ internet adresinden faydalanılabilecektir.) Ücret Garanti Fonu, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’nün Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği’nde belirlenen ilkeler doğrultusunda aldığı kararlar çerçevesinde yönetilmektedir. 30 Eylül 2021 tarih ve 31614 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan ve aşağıda başlıklar halinde sunulan değişikliklerle Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği’nde yeni düzenlemeler yapılmıştır.
• Ödeme Güçlüğüne Düşme Tarihinin belirlenmesi: İflas, iflasın ertelenmesi ve konkordato kararının verildiği tarihi veya aciz vesikası alınması durumunda belge tarihi, ödeme güçlüğüne düşme tarihi olarak kabul edilecektir. Ödeme güçlüğüne düşme tarihi işçinin ücret garanti fonundan yararlanma şartları açısından dikkat edilecek kriterlerden biridir.
• Temel Ücretin Açıklığa Kavuşturulması: Genel kural olarak ücret garanti fonundan karşılanacak olan tutar, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki ödenmeyen en fazla üç aylık temel ücrete ilişkin alacaklardır. Temel ücretin yeni düzenleme ile “işçinin sigorta primine esas tutulan kazancı üzerinden hesaplanan net ücreti” olarak tanımlanması sağlanmış ve böylece uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi hedeflenmiştir.
• Konkordato Halinde Hangi Belgenin Başvuruda Kullanılacağı: Kurum tarafından ücret alacağının ödenebilmesi için iş sözleşmesinin devam edip edilmediğine bakılmaksızın; işveren hakkında konkordato ilan edilmesi durumunda, mahkemece verilen kesin mühlet kararı veya İcra ve İflas Kanununun 288 inci maddesi uyarınca kesin mühlet kararının ilan edildiğini gösteren belge ve konkordato komiseri tarafından onaylanan işçi alacak belgesi ile başvuru yapılacaktır.
• Başvuruda Mücbir Sebep: Ücret garanti fonundan yararlanmak isteyen işçilerin istenilen belgelerle İŞKUR’a şahsen başvurması esastır. Yeni düzenleme ile mücbir sebepler dışında şahsen başvuru yapılması şart aranacağı belirtilmiştir. Böylece mücbir sebep haliyle başvuruda zorlanan işçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi hedeflenmiştir.
• Ödemeye İlişkin Usul ve Esasların Yeniden Düzenlenmesi: Türkiye İş Kurumu’na yapılacak ücret garanti fonundan yararlanma başvurularına istinaden yapılacak ödemelerle ilgili güncel usul ve esaslar şöyledir;
✓ İŞKUR tarafından formatı belirlenen İşçi Alacak Belgesi, işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü tarihten önceki ücret alacaklarına ilişkin olmalıdır. İşçi Alacak Belgesi ile net ücretin bildirilmesi esastır. Ücret alacağının tespitinde işverene ulaşılamaması halinde, ücret alacağını dönem ve miktar itibarıyla belirten kesinleşmiş mahkeme kararı veya icra müdürlüğünce düzenlenmiş ödeme emri, başvuru sahiplerince Kuruma ibraz edildiği takdirde İşçi Alacak Belgesi yerine geçer.
✓ İşçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı işyerinde 4447 sayılı Kanun kapsamında en az bir gün süreyle çalışmış olması gerekir. Ödeme güçlüğünün belirlendiği davalar ile ücret alacağının tespit edildiği davalarda, davanın açıldığı tarih ile karar tarihi arasında geçen süreler son bir yıllık sürenin hesabında dikkate alınmaz.
✓ Günlük ücret alacağı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen günlük kazanç üst sınırını aşamaz.
✓ Ücret alacağı, işçinin Kuruma başvuru tarihini izleyen ayın sonuna kadar ödenir.
✓ Başvuruya konu ödeme güçlüğüne düşme tarihinden önceki bir yıllık dönemde farklı bir başvuruya ilişkin ücret alacağının Fon kapsamında ödenmiş olması, talep edilen ücret alacağının işveren tarafından ödendiği yönünde bilgi alınması veya talep edilen ücret alacağının aylık miktarının önceki dönem ücretlerine göre önemli ölçüde fazla bildirilmesi gibi şüpheli durumlarda, denetim elemanlarınca yapılacak incelemeyi müteakip başvuruya ilişkin işlemler sonuçlandırılır.
✓ Sosyal Güvenlik Kurumuna prim bildirimi yapılmış olan ve çalışılmadan hak kazanılan ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ve ücretli izin karşılığı ücret alacakları ile fazla mesai ücret alacaklarından talep edilen aya ilişkin olan miktarı Fon kapsamında değerlendirilir.
✓ Hizmet akdinde ücretin döviz cinsinden belirlendiği durumlarda işçinin ücret alacağının olduğu dönemin son gününde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenen efektif döviz satış kuru esas alınarak ödeme yapılır.
✓ Ödeme güçlüğüne esas karar veya belgenin kesinleşmiş mahkeme kararı ile feshi ya da iptali halinde yapılan ödemeler yasal faizi ile işverenden tahsil edilir.
✓ İşçi veya işverenin kasıt veya kusurundan kaynaklandığı belirlenen fazla veya yersiz ödemeler yasal faizi ile ilgililerden tahsil edilir.
✓ Kesin mühlet veya geçici mühlet kararına istinaden yapılan ödemeler, mühlet kararının konkordatonun tasdiki veya iflas kararı dışında bir nedenle kalkması/kaldırılması halinde yasal faizi ile işverenden tahsil edilir. Konkordato talebinin iflas kararıyla sonuçlandığı durumlarda iflas kararının verildiği tarih, ödeme güçlüğü tarihi olarak esas alınır ve aynı kişiye konkordato kesin mühlet kararı ile iflas kararına istinaden toplamda en fazla 90 günlük ödeme yapılır. Konkordato projesinin mahkemece tasdik edilmesi halinde Fon kapsamında ödeme yapılmaz.
• Ödemelerin Bildirilmesi: Ücret alacağının Fondan ödenmesi halinde; aciz vesikası alınmasında icra dairesine, konkordato ilanında konkordato komiserine, iflasta iflas idaresine veya iflas masasına, iflasın ertelenmesinde kayyıma ve tüm ödemelerde işverenin bağlı olduğu vergi dairesine yazılı olarak bildirilir.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)
