1. 7256 SAYILI TORBA YASANIN İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARINI ETKİLEYEN DÜZENLEMELERİ

(Resmî Gazete Tarih: 17.11.2020/Sayı: 31307)

7256 Sayılı Kanun’un iş ve sosyal güvenlik uygulamalarını etkileyen düzenlemeleri şöyledir;

1. Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu Alacaklarının Yapılandırması:

Sosyal Güvenlik Kurumunca takip edilen ve tahakkuk edildiği halde ödenmeyen sigorta primi, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primleri, topluluk sigortası primi, idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarının yapılandırılmasına imkân sağlanmıştır. Yapılandırma 2020/Ağustos ayı ve öncesi döneme ait borçları kapsamaktadır.

Yapılandırmadan faydalanmak isteyen işverenlerin 31/12/2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil) Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulması gerekir.

Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksiti 28/2/2021 tarihinde başlayacaktır. Taksitlerin ödeme dönemleri ikişer aylıktır.

Azami taksit süresi 18 eşit taksittir. Başvuru esnasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih edilmesi şarttır. Yapılandırma kapsamında taksit halinde ödeme tercih edilebileceği gibi peşin ödemede tercih edilebilir.

2. Kadınları, gençleri veya mesleki yeterlilik belgesi bulunanları istihdam eden özel sektör işverenlerine sağlanmakta olan 6111 sayılı prim desteği uygulamasının 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

3. İstihdamın artırılması amacıyla ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenlerine 31/12/2020 tarihine kadar sağlanacak olan 7103 sayılı prim desteği uygulamasının 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir. Bu yetki kapsamında gelir ve damga vergisi desteğinin de uzatılması yer almaktadır.  (Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)

1. ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI PERSONELİ İLE YAPILAN SÖZLEŞMENİN NİTELİĞİ VE KIDEM TAZMİNATI

29 Haziran 2018 tarihinde 2017/1 esas nolu Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararıyla özel öğretim kurumları personeli ile yapılan sözleşmenin belirli süreli iş sözleşmesi olduğuna karar verilmiştir.

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun daha detaylı değerlendirmeleri “5580 Sayılı Kanun’un 9’uncu maddesine göre ‘Özel öğretim kurumlarında çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler ile kurucu veya kurucu temsilcisi arasında yapılacak iş sözleşmesi, en az bir takvim yılı süreli olmak’ zorundadır. Ancak bu düzenlemede eğitim-öğretimin aksamadan yürütülmesi amaçlanmış olup işçiyi (öğretmeni) korumamaktadır. Bu açıdan düzenlemenin belirli süreli iş sözleşmesi ile ilgili olduğu, kabul edilmelidir” şeklinde olmuştur.

Buna göre Yargıtay İçtihat Birleştirme kararıyla birlikte özel öğretim kurumlarında çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler ile kurucu veya kurucu temsilcisi arasında yapılacak iş sözleşmesinin belirli süreli iş sözleşmesi olarak kabul edileceği belirtilmiştir.

Özel öğretim kurumlarında çalışan personelin sözleşmenin belirli süreli olarak yapılması kanuni düzenlemenin bir gereği olduğu ve aynı şekilde sözleşmenin yenilenmesinin sözleşmeyi belirsiz süreli hale getirmeyeceği kabul edilmektedir.

Ancak son dönemde yayınlanan Yargıtay kararlarında belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesinden önce taraflardan birinim yenilememe iradesini ortaya koyması ve burada yenilemeyen tarafın iradesine göre kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılamayacağının değerlendirildiği görülmektedir. Şöyle ki, Yargıtay kararlarında işveren yenilememe iradesini göstermiş olması ve haklı nedenin olmaması durumunda bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatının ödenmesi gerektiği belirtilmektedir.

Buna göre özel öğretim kurumlarında çalışanların sözleşme niteliğinden kendi kanunlarından kaynaklanan bir sebeple belirli süreli olduğu, hatta sözleşmenin her eğitim dönemi için yenilenmesinin sözleşmeyi belirsiz süreli hale getirmeyeceği kabul edilse de iş sözleşmesinin, işverence haklı bir sebep olmaksızın yenilenmemesi halinde kıdem tazminatına hak kazanıldığının kabul edildiği göz önünde bulundurularak işlem tesis edilmelidir. … (Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)

1. TÜRKİYE-LÜKSEMBURG SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ

Türkiye Cumhuriyeti ile Lüksemburg Büyük Dükalığı arasında 20 Kasım 2003 tarihinde Lüksemburg’da imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi 27/10/2004 tarihli ve 25626 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 1 Haziran 2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Sözleşmenin uygulanmasına yönelik detaylı açıklamalar 2020/37 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesinde yapılmıştır.
Sözleşmenin uygulanmasında kullanılmak üzere, İdari Anlaşmanın 2 nci maddesine istinaden Türkçe ve Fransızca olmak üzere iki dilde 16 adet “TR/L”rumuzlu formüler ihdas edilmiştir.

1. Bir İşin İcrası İçin Diğer Akit Tarafa Gönderilen Sigortalının Tabi Olacağı Mevzuat
Sözleşmenin 9 uncu maddesi gereğince, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan, işvereni tarafından bir işin icrası için Lüksemburg’a gönderilenler ile Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında bağımsız çalışanlardan faaliyetini geçici olarak Lüksemburg’ta gerçekleştirecekler, 12 ayı aşmamak üzere Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.
Geçici görevlendirme talebi yapılırken çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan “Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi” ve ekinde görev yazısı, Lüksemburg’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesi, Lüksemburg’da çalışacağı iş yeri ve adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekmektedir.
Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların Lüksemburg’taki çalışma süresinin 12 ayı aşması ve işverenin talep etmesi halinde, Lüksemburg yetkili makamının veya bu makam tarafından tayin edilen kurumun önceden onaylaması şartı ile 12 ay süre ile uzatılabilmektedir.

2. Bir İşin İcrası İçin Lüksemburg’tan Türkiye’ye Gönderilenler

Sözleşmenin 9 uncu maddesi gereği, Lüksemburg’tan geçici görevle Türkiye’ye 12 ayı aşmamak kaydıyla geçici olarak gönderilenler Lüksemburg mevzuatına tabi kalmaya devam etmektedir.

Bu şekilde Ülkemize gönderilen çalışanın Lüksemburg mevzuatına tabi kalmaya devam edebilmesi için, Lüksemburg yetkili kurumu tarafından azami 12 ayı aşmayacak şekilde düzenlenmiş olan … (Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)

1. TÜRKİYE- NORVEÇ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ

Türkiye Cumhuriyeti ile Norveç Krallığı arasında 20 Temmuz 1978 tarihinde Norveç’in başkenti Oslo’da imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi 1 Haziran 1981 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin detaylar 2020/29 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu genelgesinde açıklanmıştır.

Sosyal Güvenlik Sözleşmesi; Genel Hükümler, Özel Hükümler, Çeşitli Hükümler ile Geçici ve Son Hükümler olmak üzere 3 (üç) bölümden oluşmaktadır:

• Birinci bölümde, Sözleşmedeki terimlerin açıklamaları, Sözleşmenin mevzuatsal ve kişisel kapsamı, akit taraf vatandaşlarının eşit haklara sahip olduğu, sosyal güvenlik alanındaki hakların diğer akit tarafta da kullanılabileceği ve bu durumun istisnaları,
• İkinci bölümde, hastalık ve analık yardımları, aile tahsislerine hak kazanma, işsizlik yardımına hak kazanma, ölüm yardımı, iş kazası ve meslek hastalıkları hakkındaki düzenlemeler ve malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından sağlanan yardımlar,
• Üçüncü bölümde ise, Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler, Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ve yürürlükte kalma süresi ile Sözleşme öncesi ve sonrası haklara ilişkin hükümler yer almaktadır.
İki ülke arasındaki bildirimlerin yapılması için kullanılacak formülerlerin ihdası için bir mutabakat bulunmadığından, bildirimler resmi yazışma yoluyla yapılacaktır.

Bir İşin İcrası İçin Türkiye’den Norveç’e Gönderilenler Hakkında Yapılacak İşlemler: Sözleşmenin 4 (a) maddesinin birinci cümlesi gereği, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan, işvereni tarafından bir işin icrası için Norveç’e gönderilenler, 12 ayı aşmamak üzere Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.

Geçici görevlendirme talebi yapılırken çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan ve Ek “Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi” ve ekinde görev yazısı, Norveç’teki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesi, Norveç’te çalışacağı işyeri adı ve … (Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)

1. KISA ÇALIŞMANIN UZATILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLER HAKKINDA ÖNERİLER

30.06.2020 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan 2706 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kısa çalışmanın 1 ay süreyle uzatılmasına karar verilmiştir.
1 aylık uzatma süresine bağlı olarak alınan karar gereğince,
a. Uzatma kararı daha önce kısa çalışmadan yararlanan işyerleri için aynı işçiler ve aynı şartlarda uygulanmaya devam edecektir.
b. Daha önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş işyerleri için yeni başvuru ve uygunluk tespiti aranmayacaktır.
c. 30.06.2020 tarihi öncesinde kısa çalışma süresi biten işyerleri için 1/7/2020 tarihinden itibaren 1 ay süreyle kısa çalışma süresi uzatılmıştır.
d. Kısa çalışma uygulaması devam eden işyerleri için 1 aylık süre uzatımı, kısa çalışma bitiş tarihi itibariyle başlayacaktır.
Yukarıdaki ilkeler doğrultusunda kısa çalışmanın uzatılmasına İŞKUR birimlerinin farklı taleplerde bulunduğu anlaşılmıştır.
Tarafımızda iletilen tereddütlü konular derlendiğinde;
• Kısa çalışmanın uzatılmasında yeniden başvuru formu ve işçi listesi istenmeyecek olsa da kısa çalışmanın uzatılmasına dair en azından bir e-posta ortamında bildirim yapılması istendiği
• Kısa çalışmayı uzatmayacak işyerleri için dilekçe ile bildirim yapılması istendiği,
• Kısa çalışmadan daha önce yararlanmış ancak daha sonradan çeşitli nedenlerle işten ayrılan çalışanların da yeni dönemde çalıştırılmayacak saat karşılığı “0” olarak girilmesi kaydıyla oran exceli dosyasına eklenmesi gerektiği,
Benzer şekilde daha önce kısa çalışmadan yararlanmış ancak daha sonra tam süreli çalışmaya geçmiş olan çalışanların da yeni dönemde çalıştırılmayacak saat karşılığı “0” olarak girilmesi kaydıyla oran exceli dosyasına eklenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Yaşanan bu tereddütlü konuların bölgesel olarak farklı farklı İŞKUR birimlerinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Bu tereddütlü konuların araştırılması konusunda Türkiye’nin çeşitli il merkez birimleriyle görüşme sağlanmıştır. Bu doğrultuda… (Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)