DUYURU 2021/92
GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİNİN HESABINA İLİŞKİN 2021/13 SAYILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU GENELGESİ
22/04/2021 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 sayılı Torba Kanun ile yapılan değişiklikler sonucunda geçici iş göremezlik ödeneği hesaplanmasına ilişkin açıklama yapılma gereği duyulmuştur.
Sosyal Güvenlik Kurumu, bu amaçla 2021/13 sayılı genelgesiyle yeni düzenlemelere açıklık getirmiştir.
7316 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde geçici iş göremezliğinde yapılan değişiklik şöyledir;
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç;
• İş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son üç ay içinde;
• Analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Ancak, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçemeyecektir.
Bu durumda, yeni uygulamada:
• 7316 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle; analık ve hastalık halinde iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacağı öngörülmüştür.
Böylece analık ve hastalık halinde iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son üç ayın prime esas kazanç toplamı alınmasına son verilerek, son on iki aydaki prime esas kazançlar toplamının esas alınarak toplam prime ödeme gün sayısına bölünmesi ile günlük kazancın hesaplanmasına geçilmiştir.
• İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden; ödenek ve gelir hesabında esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara ilişkin olanların dikkate alınmayacağına ilişkin düzenlemede de “üç aylık” ibaresi kaldırılmıştır. Bu durumda ödenek ve gelir hesabında esas alınan dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmayacaktır.
• İş kazası ve meslek hastalığı hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son üç ay içinde prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi yönteminde değişikliğe gidilmemiştir.
• Yeni bir düzenleme olarak iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara, hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçemeyeceği sınırlaması getirilmiştir.
Yeni uygulama aşağıda örneklerle açıklanmıştır.
Örnek: 19/04/2021-05/05/2021 tarihleri arasında hastalık vaka türünde istirahat raporu düzenlenen sigortalının iş göremezlik ödeneği aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 56.640/280=202,29 TL olacaktır.
Örnek: 01/04/2021-10/04/2021 tarihleri arasında hastalık vaka türünde istirahat raporu alan özel sektör sigortalısının geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazancı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 10.450/55 = 190 TL olacaktır.
Örnek: 01/11/2020 tarihinde özel sektörde çalışmaya başlayan ve 01/04/2021 tarihinde analık doğum öncesi (32. Hafta) istirahatine ayrılan sigortalının son bir yılda bildirilen prim ödeme gün sayısı 150’dir. Sigortalının iş göremezliğinin başladığı tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir.
Bu sigortalının ödeneğe esas günlük kazancı 45.800/150 = 305,33 TL’dir.
Ancak, sigortalının son bir yıldaki gün sayısı 180 günden az olduğundan ve hesaplanan ödeneğe esas kazanç tutarı 2021 yılı prime esas kazanç altı sınırı olan 119,25 TL’nin iki katından (119,25 x 2=238,50) fazla olduğundan, ödeneğe esas günlük kazanç, 238,50 TL olarak esas alınacaktır.
Aynı örnekte; sigortalının son bir yılda bildirilen prim ödeme gün sayısı 210 olsaydı ve yukarıdaki tabloya ek olarak sigortalının 2020-10 ve 2020-9 uncu aylarda da gün ve kazançları olsaydı,
Bu sigortalının ödeneğe esas günlük kazancı 62.800/210 = 299,05 TL’dir.
Sigortalının son bir yıldaki gün sayısı 180 günden fazla olduğundan, hesaplanan ödeneğe esas günlük kazanç tutarı 299,05 TL. olarak esas alınacaktır.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)
