SİRKÜLER 2022/28
2022 YILI SOSYAL GÜVENLİK PARAMETRELERİ
Yönetici Özeti
2022 yılında geçerli olan sosyal güvenlik parametreleri bu sirkülerimizde yer almakta olup iş hayatında en çok kullanılan parametrelere ilişkin özet bilgiler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
2022 YILI SOSYAL GÜVENLİK PARAMETRELERİ
2022 yılı için uygulanacak olan asgari ücret, , 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arası için tespit edilerek, 17/12/2021 tarihli ve 31692 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Asgari Ücret Tespit Komisyonunca alınan karara istinaden, 2022 yılında bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücret 166,80 TL olarak tespit edilmiştir.
Buna göre, 2022 yılında uygulanmak üzere sigortalılar için sigorta primine esas günlük ve aylık kazançların alt ve üst sınırlarında, yurt dışında geçen süreler ile hizmet borçlanmalarında, isteğe bağlı sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri primlerde dikkate alınacak tutarlar ile geçici iş göremezlik, cenaze ve emzirme ödeneklerinde dikkate alınacak tutarlar bu sirkülerimize konu edilmiştir.
1. Sigorta Primine Esas Günlük Ve Aylık Kazançlarının Alt ve Üst Sınırları (Özel Sektör)
Özel sektörde bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalılar için 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında sigorta primine esas;
Günlük kazanç alt sınırı: 166,80 TL
Aylık kazanç alt sınırı : 5.004,00 TL
Günlük kazanç üst sınırı: 1.251,00TL
Aylık kazanç üst sınırı : 37.530,00 TL olarak belirlenmiştir.
2. Çırak ve Öğrenciler İçin Prime Esas Kazanç Tutarları
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 25 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri, asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden hesaplanmaktadır.
Buna göre, bu kapsamda yer alan çırak ve öğrencilerin prime esas kazançları;
Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında;
• Günlük kazanç tutarı: 83,40 TL
• Aylık kazanç tutarı:2.502,00 TL
Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında düzenleyenler için 15/12/2021- 14/1/2022 dönemi için;
• 2021 yılı Aralık ayı günlük kazanç tutarı: 119,25 TL x %50 = 59,63 TL
• 2022 yılı Ocak ayı günlük kazanç tutarı: 166,80 x %50 =83,40 TL
• 2021 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için: 59,63TL x 16 gün = 954,08 TL
• 2022 yılı Ocak ayının ilk yarısı için :83,40 TL x 14 gün =1.167,60 TL
• 15/12/2021-14/1/2022 devresi için: 954,08 TL +1.167,60TL =2.121,68 TL
15/1/2022 ila 14/12/2022 tarihleri arasında sigorta primine esas;
• Günlük kazanç tutarı: 83,40 TL
• Aylık kazanç tutarı: 2.502,00 TL
3. Prime Esas Kazançlardan İstisna Tutulacak Yemek Parası, Çocuk Zammı Ve Aile Zammı (Yardımı) Tutarları
5510 Sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların;
Yemek parası:
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında; 166,80 TL x %6 =10,01 TL (Günlük)
Çocuk zammı:
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında; 5.004,00 x % 2 = 100,08 TL (Aylık)
Aile zammı (yardımı):
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında; 35.004,00 x %10 =500,40 TL (Aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
4. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Olmayan Ülkelerde İş Üstlenen İşverenlerce Yurt Dışındaki İşyerlerinde Çalıştırılmak Üzere Götürülen Sigortalılar Prime Esas Kazançlar
5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesinin birinci fıkrası gereğince sigorta primine esas kazanç üst sınırı sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için 3 katı olup söz konusu hüküm gereğince sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların;
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında;
Günlük kazanç alt sınırı: 166,80 TL
Aylık kazanç alt sınırı: 5.004,00 TL
Günlük kazanç üst sınırı: 500,40 TL
Aylık kazanç üst sınırı: 15.012,00 TL olarak uygulanacaktır.
5. Ev Hizmetlerinde Ayda 10 Gün ve Üzerinde Sigortalı Çalıştıran İşverenlerin Ödeyecekleri Aylık Kazançların Alt Ve Üst Sınırları İle İş Kazası Ve Meslek Hastalığı Primleri Ve Sigortalılarca Yapılacak Ödemeler
a) 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler
Ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi ile işsizlik sigortası primi dahil (5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile ikinci fıkrası, 4447 sayılı Kanunun 50’nci ve geçici 10 uncu maddeleri teşviklerinden yararlananlar için yapılan indirimler hesaplamaya dahil edilmemiştir.),
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar;
• Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 166,80 x 10 x %37,5 = 625,50 TL
• Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 166,80 x 30 x %37,5 = 1.876,50 TL
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar;
• Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 1.251,00 x 10 x %37,5 =4.691,25 TL
• Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 1.251,00 x 30 x %37,5 =14.073,75 TL
Ev hizmetlerinde sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi dahil
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar;
• Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 166,80 x 10 x %32 = 533,76 TL
• Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 166,80 x 30 x %32 = 1.601,28 TL
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar;
• Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 1.251,00 x 10 x %32 =4.003,20 TL
• Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 1.251,00 x 30 x %32 = 12.009,60 TL
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyecekleri iş kazası ve meslek hastalığı primi,
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar;
• Ayda 1 gün sigortalı çalıştıranlar için 166,80 x %2 =3,34 TL
• Ayda 9 gün sigortalı çalıştıranlar için 3,34 x 9 =30,06 TL
Ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ayda 10 günden az sigortalı çalışanların ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası primi,
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar;
166,80 x 30 x %32,5 = 1.626,30 TL
6. 5510 Sayılı Kanun’un 4’üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamında Primlerini Kendileri Ödeyen Sigortalıların Prime Esas Aylık Kazançlarının Alt Ve Üst Sınırları İle Ödenecek Prim Tutarları
5510 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesine tabi olarak tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında;
• Günlük kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL x 29 x %34,5 =1.668,83 TL,
• Günlük kazanç üst sınırına göre: 1.251,00 TL x 29 x %34,5 =12.516,26 TL, ödeyeceklerdir.
5510 sayılı Kanunun ek 6 ncı maddesine tabi olarak ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;
• Günlük kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL x 29 x %32,5 = 1.572,09 TL,
• Günlük kazanç üst sınırına göre: 1.251,00 TL x 29 x %32,5 = 11.790,68 TL,
1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödemek isteyenler;
• Günlük kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL x 29 x %35,5 = 1.717,21 TL,
• Günlük kazanç üst sınırına göre: 1.251,00 TL x 29 x %35,5 = 12.879,05 TL ödeyeceklerdir.
5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılardan;
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödeyenler;
• 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık alt sınırı, 166,80 TL x 30 x %20 =1.000,80 TL,
• 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık üst sınırı, 1.251,00 TL x 30 x %20 =7.506,00 TL,
Ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanlardan kalan sürelerinde isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler;
İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında,
• Aylık kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL x 30 x %32 =1.601,28 TL (/30 x gün sayısı),
• Aylık kazanç üst sınırına göre: 1.251,00 TL x 30 x %32 =12.009,60 TL (/30 x gün sayısı),
İşsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında,
• Aylık kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL x 30 x %35 = 1.751,40 TL (/30 x gün sayısı),
• Aylık kazanç üst sınırına göre: 1.251,00TL x 30 x %35 =13.135,50 TL (/30 x gün sayısı),
ödeyeceklerdir.
7. 5510 Sayılı Kanun’un 60 ıncı ve Ek 13’üncü Maddesi Kapsamındaki Genel Sağlık Sigortalılarının Ödeyecekleri Prim Tutarları
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ve Ek 13 üncü maddesi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
• 5.004,00 x % 3 = 150,12 TL, olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
• 5.004,00 x 2 = 10.008,00 TL x %12 = 1.200,96 TL olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin yedinci fıkrası kapsamındaki yabancı uyruklu öğrencilerin ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi; 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
• 5.004,00 TL / 3 =1.668,00 TL x %12 = 200,16 TL olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olup bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar için Türkiye Barolar Birliği tarafından ödenecek genel sağlık sigortası primi; 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
• 5.004,00TL x %6 =300,24 TL olacaktır.
8. 5510 Sayılı Kanun’un 41 inci Maddesine Göre Yapılacak Hizmet Borçlandırılması İle 3201 Sayılı Kanun’a Göre Yurt Dışında Geçen Sürelerin Borçlandırılmasına Esas Tutar
5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32 ‘sidir.
3201 sayılı Kanuna göre yapılacak yurt dışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar ise başvuru tarihindeki 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, başvuru sahiplerince belirlenecek günlük kazancın % 45 ‘idir.
Buna göre, 2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında 41 inci maddede belirtilen hallere ilişkin sürelerin borçlanılmasında;
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
• Alt sınırı: 166,80 TL x %32=53,38 TL,
• Üst sınırı:1.251,00 TL x %32 =400,32 TL esas alınacaktır.
5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandırılmasında 1/1/2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından bu kişilerin genel sağlık sigortası prim borcu olması halinde % 32 oranı üzerinden, borç bulunmaması halinde % 20 oranı üzerinden hesaplama yapılacaktır.
1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
• Alt sınırı: 166,80 TL x %20 =33,36 TL,
• Üst sınırı: 1.251,00 TL x %20 =250,20 TL esas alınacaktır.
2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında yurt dışında geçen sürelerin borçlanılmasında ise 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında,
Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
• Alt sınırı :166,80 TL x %45 = 75,06 TL
• Üst sınırı:1.251,00TL x %45 =562,95 TL esas alınacaktır.
9. Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Alt Sınıra Tamamlanması
5510 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; iş kazaları ile meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortalarından, yeniden tespit edilen alt sınırların altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış yahut kazanacak olanların bu ödeneklerinin, günlük kazancın alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlanılarak, değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenmesi gerekmektedir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 5 inci maddesinde sayılan sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;
• 1/1/2022 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları, 166,80 TL altında hesaplanmış olanların, 1/1/2022 tarihinden 31/12/2022 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri 166,80 TL asgari günlük kazanç üzerinden, çırak ve öğrencilerin geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;
• 1/1/2022 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları, 83,40 TL altında hesaplanmış olanların, 1/1/2022 tarihinden 31/12/2022 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri, 83,40 TL asgari günlük kazanç üzerinden,
hesaplanacaktır.
10- Emzirme Ödeneği
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2021 yılı için TÜFE oranlarında ortaya çıkan değişim oranının %36,08 olduğu dikkate alındığında, 2021 yılında 232,00 TL olan emzirme ödeneği tutarı 2022 yılında 316,00 TL olarak belirlenmiştir.
11- Cenaze Ödeneği
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2021 yılı için TÜFE oranlarında ortaya çıkan değişim oranının %36,08 olarak açıklanması nedeniyle 2021 yılında 918,00 TL olan cenaze ödeneği tutarı 2022 yılı için 1.250,00 TL olarak belirlenmiştir.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)
