DUYURU 2022/81
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN 2022/AĞUSTOS AYI DÜZENLEMELERİ
(2022/1 Sayılı Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Genelge, 08.08.2022 tarih ve E-93417974-203-00012070450 sayılı Olur Değişiklikleri)
2022/Nisan ayında yapılan değişikliklerle yeni dönemine giren işbaşı eğitim programlarının uygulanması ve işleyişine dair detaylar 2022/1 Sayılı Aktif İşgücü Genelgesi’nde yer almaktadır. 2022/1 Sayılı Genelge, yenilenen şartlar dahilinde 2022/Nisan ayında yayımlanmıştır.
Genelgede açıklığa kavuşturulması beklenen konular olması sebebiyle 08.08.2022 tarihli İŞKUR Olur kararıyla genelgenin bazı bölümlerinde değişiklikler yapılmıştır.
Bu düzenlemeler aşağıda maddeler halinde sınıflandırılarak duyurumuza konu edilmiştir.
• 2022/Nisan ayı itibariyle yenilenen işbaşı eğitim programlarındaki önemli değişikliklerden biri başvuruların artık İŞKUR sistemi üzerinden alınmasının zorunlu olduğu ve sistem dışı başvuruların kabul edilmeyeceğidir. 2022/Ağustos ayında genelgeye ilave açıklama eklenerek katılımcıların program süresince sadece sistem üzerinden başvuru yapılan işyerinde programa katılabilecekleri belirtilmiştir. Ancak bu duruma istisnai bir hal eklenerek mevcut hakların kısıtlanmaması adına farklı ilde kontenjan kullanan işyerleri bu kuraldan hariç tutulmuştur.
• 2022/Nisan ayından sonraki işbaşı eğitim programlarının kontenjan belirleme işlemlerinde yeni kriterler getirilmiştir. Buna göre işbaşı eğitim programına katılabilecek katılımcı sayısına esas sigortalı sayısı, işverene ait vergi numarası altında ve programın düzenleneceği ilde yer alan işyerleri için programın başlangıç ayından önceki on iki aylık dönem içerisinde yer almak koşuluyla son altı aya veya altı aylık döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının yüz seksene bölünmesi suretiyle hesaplanmaktadır.
2022/Ağustos ayında genelge yapılan düzenlemeyle bu kurala uyumlu olmayan örnekler uyumlu hale getirilmiştir. Ayrıca genelgede verilen örnekler arasında olumsuz bir durumu ifade eden örnek aşağıdaki şekilde eklenmiştir.
ÖRNEK: İşveren tarafından 17.8.2022 tarihinde başlatılmak üzere program talebinde bulunulmuştur. İl müdürlüğü tarafından yapılan inceleme neticesinde işveren tarafından SGK’ya 2022/Haziran için 30 gün, 2022/Mayıs için 30 gün ve 2022/Nisan için 30 gün, 2022/Mart için 30 gün, 2022/Şubat için 30 gün ve 2022/Ocak için 0 gün prim bildirimi yapıldığı görülmüştür. Bu durumda işveren tarafından programın başlama ayından önceki on iki aylık dönem içinde yer almakta olan son altı aylık dönemde 180 günden az prim bildirimi yapılmış olduğundan kontenjana esas sigortalı sayısı belirlenemediğinden program düzenlenemeyecektir.
• 2022/Nisan ayından sonra işbaşı eğitim programlarından yararlanan işyerlerinde çalışan sigortalı sayısının takip edilmesi ve fazla kontenjan kullanımının kontrol edilmesi kriteri getirilmiştir. Aylık sigortalı sayısı takibi, program düzenlenen aya/döneme ilişkin olarak programın düzenlendiği ilde yer alan işyerlerindeki sigortalı sayısını gösterir belgedeki toplam prim gün sayısının otuza bölünmesiyle yapılmaktadır. Yapılan bu hesaplamada ortaya çıkan tüm küsuratlar yukarı yuvarlanmaktadır.
2022/Ağustos ayında sigortalı sayısının takibine ilişkin sigortalı sayısının düşmesine rağmen işverenin fazla kontenjan kullanmadığı olumlu bir örnek, konunun anlaşılması bakımından genelgeye eklenmiştir.
ÖRNEK: 186186186186 vergi numarası ile faaliyette bulunan ve Yönetmeliğin 37/1.maddesine göre 45 sigortalısı olan işveren ile 15.05.2022-15.08.2022 tarihleri arasında 12 katılımcı ile program düzenlenmektedir.
İl müdürlüğü tarafından işverenin aylık sigortalı sayısının takibine ilişkin olarak Yönetmeliğin 38/1.maddesi kapsamında yapılan kontrollerde işverenin Mayıs ayı sigortalı sayısının 38 kişi olduğu görülmüştür.
Bu tespite göre işverenin 37/1.madde kapsamında hesaplanan sigortalı sayısı Mayıs ayında % 15,555… yukarı yuvarlanması gerektiğinden %16 oranında azalmıştır.
Bu durumda işveren, Mayıs ayı sigortalı sayısı olan 38 kişiye karşılık en fazla 12 kişilik kontenjan kullanabilecektir. Ancak hâlihazırda programa 12 kişi devam etmekte olduğundan Mayıs ayı için fazla kontenjan kullanılmadığından fazla kontenjan kullanımına ilişkin herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
• 2022/Ağustos ayında işbaşı eğitim programına katılma şartlarında asgari eğitim düzeyi eklenmiştir. Buna göre kişilerin programa başlama tarihi itibarıyla katılım sağlayacakları mesleklere ilişkin olarak Türk Meslekler Sözlüğü ile belirlenen asgari eğitim düzeyine sahip olmaları gerekmektedir.
• 2022/ Ağustos ayında yapılan düzenlemeyle tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde açılacak programların süresine ilişkin açıklama ve örnek eklenmiştir. Buna göre tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden sayılan mesleklerde düzenlenecek programlarda katılımcılar, ilgili meslekte çalışmak için gerekli belgeye veya yeterli eğitim düzeyine sahipseler ve katılımcılar program sonunda verilecek belge olmaksızın istihdam edilebileceklerse düzenlenecek programda eğitim programının esas alınmasına gerek olmadığından program süresi ilgili sektör veya mesleklere ilişkin olarak Genel Müdürlük tarafından belirlenen süreleri aşamayacaktır.
ÖRNEK: İmalat sektöründe faaliyette bulunan işyeri ile tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden sayılan meslekler arasında yer almakta olan ve üniversite tarafından onaylanan eğitim modülüne göre eğitim süresi 1.900 saat olan “Kaynakçı” mesleğinde düzenlenecek olan programa katılacak olan kişinin bu meslekte çalışmak için gerekli belgeye veya yeterli eğitim düzeyine sahip olması durumunda program süresi 240 fiili gün değil en fazla 156 fiili gün olabilecektir.
• İşbaşı eğitim programları sonunda istihdam edilen katılımcıların veya katılımcı yerine istihdam edilen kişilerin ayrılması durumunda bunların yerine istihdam edilecek kişilerin İŞKUR Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek mücbir sebepler hariç işten ayrılmayı takip eden tarihten itibaren (bu tarih dahil) en geç otuz gün içinde işe girişlerinin yapılması zorunludur.
İstihdam edilen katılımcıların veya katılımcı yerine istihdam edilen kişilerin ayrılması durumunda varsa diğer program katılımcıları arasından, yoksa aynı veya yakın meslekte eğitim almış (kurs veya işbaşı eğitim programını tamamlamış kişiler) Kuruma kayıtlı işsiz arasında, bunun da bulunmaması halinde en geç istihdama başlama tarihi itibarıyla Kuruma kaydedilmiş işsizler arasından belirtilen sürelere uyularak tamamlanması gerekmektedir. Söz konusu sıralamanın takip edilmesi tercih sebebi olup, işveren istihdam yükümlülüğünü belirtilen seçeneklerden birini kullanarak yerine getirmişse sıralamaya uyma zorunluluğu aranmayabilecektir.
2022/Ağustos ayında yapılan düzenlemeyle katılımcıların yerine istihdam edilecek kişilerin işe giriş tarihinde (bu tarih dahil) düzenlenen programa ilişkin olarak belirlenen programdan yararlanma şartlarının tamamını sağlamaları gerektiği belirtilmiştir.
• 2022/Ağustos ayında yapılan düzenlemeyle belirlenen kontenjandan fazla katılımcılar için yapılacak işlemler açıklanmıştır. Buna göre katılımcı sayısının işyerindeki sigortalı sayısından fazla olduğunun tespit edilmesi halinde fazla sayıda katılımcı için yapılan tüm ödemeler (katılımcılara yapılan zaruri gider ödemeleri ve katılımcılar adına yapılan sigorta prim gideri ödemelerinin toplamı) ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile işverenden tahsil edilecek ancak işveren hakkında kurs veya programlardan yararlandırılmama şeklinde bir yasaklılık işlemi uygulanmayacaktır.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)
